شبح پاریسی من
به مناسبت صد و پنجاهمین سال تأسیس کمون پاریس در مارس ۱۸۷۱
من شبحِ صد و پنجاه سالهای را میشناسم که روی پاریس پرواز میکند.
بالاتر از ایفلِ گردان دراز
چراغهای پتیارۀ شانزلیزه[۱]
باغهای بدقوارۀ وِرسای[۲]
سالنهای مُد، کاخ الیزه[۳]، اُپراهای حقیر میلیونپولی
کلیسای نکبتی مُنمارت[۴]
و آن دلقکهای سه رنگِ «آزادی برادری برابری»[۵] که از هر ماتحتی آویخته شده اند.
شبح من
با موهای ژولیده و دامن دود گرفته اش
سبیلهای زرد از تنباکوهای ارزان
پاهای کوچک گرسنه
و سینه ای مُشَبَّک از باروت
چنان که گویی از هر حفره اش فانوسی برافروخته اند،
پرواز می کند؛
سنگین، سر خوش، سرگردان.
از پس کوچه های لوکزامبورگ و سَندونی[۶]
بولوار یخزدۀ نِوسکی[۷]
خانۀ پاولف[۸]
از یِنان[۹] هانوی[۱۰]، کرامه[۱۱]، ناگزالباری[۱۲].
شبح من
بی تاب و بی وطنتر از باد میگذرد
از کارتیه لاتن[۱۳]
از فراز استادیوم شهر آمل[۱۶]…
آهای شبحِ شهر به شورش آغشتۀ من!
پایین نیا!
آرام نگیر!
نخواب!
پاریس بی تو «از نزدیک شبیه گُه سگ است[۱۷]»!
صحاف اسفند ۱۳۹۸
[۱] خیابان معروف توریستی، تجاری و ثروتمند شهر پاریس
[۲] شهری در نزدیکی پاریس که محل استقرار بورژوازی و ارتش فرانسه پس از استقرار کمون بود
[۳] مقر رسمی ریاست جمهوری فرانسه
[۴] کلیسای سکره کُر برفراز تپۀ مونمارت در پاریس که به سال ۱۸۷۳ برای طلب بخشش از گناهان سرزده در کمون پاریس با رأی مجلس ملی فرانسه ساخته شد.
[۵] اشاره به پرچم و شعارهای جمهوری فرانسه
[۶] دومحلۀ شهر پاریس که از سنگرگاههای کموناردها بودند
[۷] بولواری در شهر پتروگراد و از کانونهای اصلی انقلاب ۱۹۱۷ روسیه
[۸] خانۀ معروفی در شهر استالینگراد (ولگاگراد) که از سنگرهای مستحکم سربازان ارتش سرخ در مقاومت علیه ارتش آلمان نازی بود.
[۹] منطقۀ پایگاهی محل استقرار ارتش سرخ چین و مائو تسه دون در دوران جنگ دراز مدت خلق (۱۹۲۷-۱۹۴۹)
[۱۰] پایخت ویتنام و اشاره به جنگ آزادی بخش ویتنام شمالی علیه آمریکا در فاصله سالهای ۱۹۵۵ تا ۱۹۷۵
[۱۱] نام روستایی میان اردن و فلسطین که در ۲۱ مارس ۱۹۶۸ صحنۀ نبرد پیروزمند چریکهای سازمان آزادی بخش فلسطین با نظامیان اسرائیل و اردن بود.
[۱۲] روستایی در منطقۀ بنگال هند که قیام مسلحانۀ تندر بهاری مائوئیستهای هندی به رهبری چارومازومدار در ماه مه ۱۹۶۷ در آنجا رخ داد.
[۱۳] از محلات مرکزی پاریس و از کانونهای جنبش مه ۱۹۶۸
[۱۴] زاغۀ فقیرنشینی در حاشیۀ شهر لیما پایتخت پرو و از مراکز فعالیت حزب کمونیست پرو (راه درخشان) در سالهای دهه ۱۹۸۰
[۱۵] دشتی در نپال و محل یکی از عملیاتهای وسیع ارتش خلق و مائوئیستهای نپالی در سال ۲۰۰۲
[۱۶] اشاره به تیرباران ۹ نفر از کمونیستهای شرکت کننده در قیام سربداران در روز ۹ بهمن ۱۳۶۰ در استادیوم شهر آمل
[۱۷] تشبیهی از غلامحسین ساعدی درباره پاریس در یکی از نامه هایش در دوران تبعید.